Kampus: Her er vinnarauppskotið

Sp/F Henning Larsen North Atlantic við viðurkenda arkitektinum úr Gøtu, Ósbjørn Jacobsen, hevur vunnið arkitektakappingina um nýggjan felagsbygning til Fróðskaparsetur Føroya

Setursbýlingurin á Frælsinum tekur nú av álvara skap.

Seinnapartin kunngjørdi Ólavur Ellefsen, formaður í dómsnevndini, at Sp/F Henning Larsen North Atlantic við viðurkenda føroyska arkitektinum, Ósbjørn Jacobsen, hevur vunnið arkitektakappingina um nýggjan felagsbygning, sum er partur av kampusætlanini. Vinnararnir kalla uppskotið Kampus Frælsið.

Uppgávan hjá arkitektunum hevur verið at geva lesandi, starvsfólki og vitjandi eitt savnandi og stimbrandi lestrarumhvørvi, og at bygningurin skal laga seg til lendið, nærumhvørvið og taka atlit at fjøltáttaða virkseminum, sum er á Fróðskaparsetri Føroya. Eisini skal bygningurin umboða Setrið við tign og arkitektoniskari dygd og vera fyrimynd, tá tað ræður um burðardygga bygging í Føroyum.

Umráðandi hevur verið, at bygningurin skal vera innbjóðandi fyri mongu og sera ymisku áhugapartarnar, sum eru tey lesandi, starvsfólk, rørslutarnað, grannar og fólk til gongu, men  eisini taka atlit at, at fólk eru ymisk av lyndi, har summi eru introvert, meðan onnur eru ekstrovert.

Eftir at hava viðgjørt øll tey seks innkomnu uppskotini gjølla, valdi dómsnevndin uppskotið hjá Sp/F Henning Larsen North Atlantic við hesari grundgeving:

Hetta uppskot er háttað sum ein røð av bygningum við mønutekju, sum eru settir saman og forskotnir hvør inn í annan. Arkitektoniska hugsjónin er at skapa ein býling heldur enn ein stóran bygning.

Íblásturin er úr siðbundna føroyska býlinginum og langhúsunum frá víkingatíðini. Hesin byggileistur gevur møguleika at fylgja lendinum, at niðurbróta støddarlutfallið og at laga seg eftir nærumhvørvinum.

Bygningurin verður staðsettur við virðing fyri góðskuni í verandi landslagi, ið verður varðveitt sum uttandura uppihaldsrúm. Innan er bygningurin skipaður við trappu-/gøtuleið og miðtorgi, sum saman skapa ein natúrligan snúningsdepil fyri fjøltáttaða virkseminum á  Setrinum.

Rúmliga og programmatiskt er felagsbygningurin skipaður soleiðis, at tryggjað verður eitt stórt og fjølbroytt lestrarumhvørvi við mongum óformligum lestrarplássum. Óformliga eyðkennið verður stuðlað av virkissamansetingini.

KAMPUS FRÆLSI vinnur kappingina, tí uppskotið svarar á ein sannførandi hátt teimum fimm høvuðsfortreytunum í kappingarskránni:

• Byggingin hevur við sínum greiða bygnaði og skarpleitta skjøldri eina eyðkenda vangamynd við stórari atdráttarmegi. Uppskotið er innbjóðandi og ger týðiliga vart við seg í býarmyndini uttan at vera áleypandi. Siðbundnar byggitøkniligar dygdir verða tulkaðar og nýttar at leggja eina burðardygga kós í menningini av Setrinum.

• Bygningurin er karmur um eitt stimbrandi lestrarumhvørvi við stórum fjølbroytni, bæði í sambandi við arbeiðspláss og sansaliga góðsku. Byggingin fevnir bæði stórum tiltøkum og meiri inniligum arbeiðsstøðum. Sjónliga sambandið millum ymsu bygningspartarnar stuðla upp undir upplivingina av Setrinum sum ein felags karmur.

• Yvirskipaða arkitektoniska hugtakið rúmar stóran virkisligan smidleika. Hetta verður mett at vera ein dygd, bæði í tilrættalegging av verkætlanini, í dagligu nýtsluni av bygninginum og í sambandi við framtíðar tillagingar og útbygging.

• Byggingin er somuleiðis løtt at laga til verandi umstøður og tað undandrag, sum verandi bygningar og eitt óslætt lendi geva. Uppskotið vísir, hvussu bygningurin tillagar seg nærumhvørvið, so verandi dygdir ikki verða burturbeindar, men fevndar á jaligan hátt. Karmurin um og varðveitingin av steinlandslagnum móti Debesartrøð, og nýgerðin av garðinum móti Nóatúni eru góð dømi um hetta. Í víðari arbeiðinum við verkætlanini er tað av stórum týdningi, at steinlandslagið móti Debesartrøð verður varðveitt.

• Uppskotið hevur eina pragmatiska tilgongd til burðardygd og verða tær sosialu, umhvørvisligu og fíggjarligu støðurnar viðgjørdar á ein góðan hátt í yvirskipaða arkitektoniska hugtakinum. Verkætlanin er eitt kærkomið íkast til eina nýggja, meira eyðmjúka og burðardygga leið í føroyskari byggilist.

Tað er ein fortreyt, at dygdirnar í uppskotinum við rúmskipanini av “rúm í rúminum” og nýtslan av sjónligum timburyvirflatum verða varðveittar í víðari verkætlanararbeiðinum. Dómsnevndin mælir til at fylgjandi viðurskiftir fáa serligt eftiransni í víðari arbeiðinum.

• Universal atkoma til allar partar av torginum og gøtuni
• Styrking av sambandi millum Debesartrøð og Nóatún (bæði sjónliga og virkisliga)
• Víðari menning innan burðardygd
• Kanning av møguleikum fyri nýtslu av endurnýtslutilfari á framsíðunum (ístaðin fyri kortenstál)
• Virkisbýti og atkomumøguleikar móti Debesartrøð eiga at umhugsast av nýggjum

Framsýningin av øllum seks arkitektauppskotunum er opin fyri almenninginum leygardagin, sunnudagin, mánadagin og týsdagin í Kongahøll á Vestaru bryggju í Havn frá klokkan 12:00 til 16:00.

Sí eisini heildarætlanina fyri alt kampusøkið, sum Henning Larsen gjørdi í 2018, her. Gevið gætur, at síðani heildarætlanin varð gjørd, er avgerð tikin um, at gamli skúlabygningurin á Frælsinum ikki skal takast niður, men høvuðsumvælast.